Gerry en Mieke – Mantelzorgen zonder het over te nemen

Gerry (62) en haar moeder Mieke (85) zijn meer dan moeder en dochter. Wat begon als “gewoon helpen” groeide uit tot een hechte samenwerking waarin zorg, humor en respect hand in hand gaan.

Mieke van Kessel wordt in 1940 geboren in Nuenen, aan het begin van de Tweede Wereldoorlog. Ze groeit op met drie zussen en twee broers, die inmiddels allemaal zijn overleden. Vanaf de zesde klas woont Mieke in Veldhoven, het dorp dat haar thuis zal blijven.
Op haar vijftiende ontmoet ze Cor, een Veldhovense jongeman uit een gezin van elf kinderen.

In 1960 trouwen ze en krijgen drie kinderen.

Cor werkt als sigarenmaker bij o.a. de Velasques fabriek in Veldhoven, later bij DAF. Vlak voor hun 25-jarig huwelijk overlijdt Cor. Mieke is dan 42. In die moeilijke tijd ontmoet ze Willy, die net als zij zijn partner heeft verloren. Ze vinden samen nieuw geluk en vormen met hun gezamenlijke kinderen een samengesteld gezin van zeven kinderen.

Vandaag geniet Mieke zichtbaar van haar grote familie: zeven kinderen, negentien kleinkinderen en inmiddels eenentwintig achterkleinkinderen. “De jongste is pas vorige week geboren,” zegt ze trots. Mieke houdt van verjaardagen en feestdagen om iedereen weer te zien, maar ze houdt ook van de dagelijkse kleine momenten: een potje kaarten, een wandeling, een kop koffie of 3D kaarten maken met de buurvrouw.

Ze blijft graag zelfstandig. Ze zwemt wekelijks, speelt jeu de boules, sjoelt en gaat mee met een dagtochten van o.a. de KBO. Ze is digitaal vaardig en regelt – samen met Gerry – haar bankzaken via de tablet. “Het is knap hoe goed ze dat allemaal doet,” zegt Gerry vol bewondering.

Gerry had ooit plannen om het onderwijs in te gaan. Daar was geen werk dus werden er andere keuzes gemaakt. Na de MEAO en de Schoevers-opleiding belandt ze als directiesecretaresse bij een elektronicabedrijf in Best. Daar ontmoet ze haar man, met wie ze binnenkort hun 40-jarig huwelijk viert. Samen krijgen ze drie kinderen. Toen die klein waren, bleef ze thuis; later werkte ze in de kinderopvang.

Vrijwilligerswerk loopt als een rode draad door Gerry haar leven: bij de korfbalvereniging, in het parochiebestuur en bij Stichting EVA (Educatie voor Anderstaligen). Ook ontving ze een erepenning van de gemeente Veldhoven voor haar inzet. Na haar verhuizing naar Liempde blijft ze actief en sluit zich in Liempde aan bij Stichting BOL, een vereniging voor ouderen. Ze is secretaris, verzorgt mee de maaltijden, organiseert, ontvangt gasten en geniet van de levendige ontmoetingen. “Als ik van het vrijwilligerswerk thuiskom, is mijn accu weer opgeladen,” zegt ze.

Afgelopen voorjaar stopte ze met betaald werk. Mantelzorg voor haar moeder werd een vanzelfsprekend deel van haar leven. Meerdere keren per week gaat ze naar Veldhoven: samen boodschappen doen, in de tuin of in huis rommelen, spelletjes spelen of naar een optreden. Ze praten eindeloos – “het is geen moment stil,” lacht Mieke.

Gerry voelt het verschil tussen vrijwilligerswerk en mantelzorg. “Hier ben je geen buitenstaander, hier ben je deel van het geheel. Misschien moet je dat wel liefde noemen.”

De drie kinderen van Mieke bespreken veel samen. Alles komt op tafel: de achteruitgang van Mieke’s zicht door maculadegeneratie, het eventueel verhuizen naar een appartement of verzorgingshuis. Veiligheid staat voorop. Mieke draagt een ‘LifeWatcher’: een GPS-horloge met een SOS-knop en waarmee ze – in geval van nood – kan bellen en gebeld kan worden. “Ik draag hem altijd, zelfs in bed en onder de douche,” zegt Mieke. “Alleen als ik de krant lees, laadt hij op.”

Respect en zelfbeschikking… Wat Gerry belangrijk vindt: dat Mieke zelf de regie houdt. “Je moet het voor de ander niet overnemen. Alles wat mijn moeder zelf kan, laat ik haar doen.” Mieke knikt: “Ontneem iemand niet het recht om zelf te beslissen. Help pas als het echt nodig is.” Dat is niet altijd vanzelfsprekend. In het ziekenhuis of bij de apotheek spreken artsen en assistenten vaak Gerry aan in plaats van Mieke. Maar Gerry bewaakt dat haar moeder zelf het woord kan voeren. “Spring er pas in als de ander er zelf niet uitkomt. Laat iemand eigen keuzes maken, hoe klein ook,” zegt Gerry.

Mieke ziet op tegen een verzorgingstehuis. “Je wordt er zo oud van,” zegt ze. Ze beseft dat ze soms moet leunen op anderen, maar dat is niet eenvoudig. Toch weet iedereen dat haar aanwezigheid op clubjes en bij activiteiten juist waarde toevoegt. “Ik voel me soms bezwaard,” geeft ze toe, “maar ik hoor er graag bij en wil meedoen.”

De band tussen moeder en dochter is intiem en warm. Gerry daagt Mieke uit, moedigt haar aan nieuwe dingen te proberen en bewondert haar doorzettingsvermogen. “Ik ben zo trots op mijn moeder,” zegt ze.

Het is een relatie die stoelt op gelijkwaardigheid en respect. Mantelzorg is hier geen plicht, maar een gedeeld leven. Zoals Gerry het samenvat: “Het mantelzorgen is geen taak. Het is samen zijn. Misschien is dat de mooiste vorm van wederzijdse liefde.”